12 nguyên tắc animation bất cứ animator nào cũng cần biết

Để có thể làm ra một bộ phim hoạt hình chất lượng, các họa sĩ hoạt hình cần phải trải qua các công đoạn vô cùng công phu cũng như tuân thủ các nguyên tắc nghiêm ngặt. Trong đó có 12 nguyên tắc animation vàng mà bất cứ animator nào cũng cần phải học thuộc. Cùng VTC Academy Plus khám phá các nguyên tắc đó thông qua bài viết này.

12 nguyên tắc animation là gì?

12 nguyên tắc animation là những kỹ thuật rất quan trọng mà bạn phải nắm vững nếu muốn trở thành một animator (họa sĩ hoạt hình) chuyên nghiệp. Được xây dựng vào những năm 1903 và giới thiệu lần đầu năm 1981 thông qua quyển The illusion of life: Disney animation, đây là thành quả của quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và đúc kết của Walt Disney và những cộng sự (Frank Thomas, Ollie Johnston và những người khác).

12 nguyên tắc animation được thiết kế dưới sự tuân thủ các định luật vật lý cơ bản cũng như tạo ra nhân vật có cảm xúc và hấp dẫn người xem. Tuy mục đích ban đầu của các nguyên tắc animation này là để phục vụ cho việc phát thảo bằng bút chì, tuy nhiên cho đến ngày nay, các hoạ sĩ hoạt hình vẫn sử dụng chúng trong hoạt hình kỹ thuật số.

Là nền tảng lý thuyết và định hướng cốt lõi cho ngành làm phim hoạt hình, 12 nguyên tắc animation chính là “kim chỉ nam” cho hầu như tất cả các animator trong hành trình tạo ra những tác phẩm của riêng họ. Để trở thành một trong số họ, đây là các nguyên tắc animation bạn nên thuộc lòng:

1. Squash and stretch
2. Anticipation
3. Staging
4. Straight-ahead action and pose-to-pose
5. Follow through and overlapping action
6. Slow in and slow out
7. Arc
8. Secondary action
9. Timing
10. Exaggeration
11. Solid drawing
12. Appeal

Squash and stretch

Nguyên tắc đầu tiên là Squash and Stretch – kéo bẹp và kéo dãn. Đây là một nguyên tắc mà vật thể được vẽ sẽ dài ra hoặc dẹp đi để thể hiện được tốc độ, tuyến tính, cân nặng và khối lượng của nó.

Độ bẹp và dãn của một vật thể có thể giúp người xem cảm nhận rõ hơn về khối lượng cũng như chất liệu của nó. Càng nhiều bẹp và dãn, tức vật thể càng mềm và ngược lại càng ít bẹp và dãn, vật thể càng rắn.

Bẹp và dãn cũng được áp dụng cho nhân vật hoạt hình. Hãy tưởng tượng một nhân vật đang nhảy dây. Khuôn mặt của nhân vật sẽ dãn ra khi chân chạm đất và bẹp đi khi nhảy lên cao. Nguyên tắc animation này cũng được áp dụng tương tự khi các họa sĩ hoạt hình muốn phòng đại biểu cảm nhân vật.

Bạn có thể nhìn hình bên trên để hiểu rõ hơn: khi nhân vật nhắm mắt, mặt anh ta giãn ra và khi mở mắt kinh ngạc thì mặt anh ta được kéo dài lên.

Anticipation

Nguyên tắc diễn hoạt – animation này được áp dụng vào chuyển động khi nhân vật đang chuẩn bị làm một hành động gì đó để báo hiệu cho người xem rằng chuyện gì đó, hành động nào đang sắp xảy ra. Điều này cũng làm cho các chuyển động được nhịp nhàng và giống thực hơn.

Bạn có thể tưởng tượng một nhân vật đang chuẩn bị nhảy lên. Trước khi bật lên cao, nhân vật đó phải chuẩn bị cho hành động đó bằng cách ngồi thấp người xuống để lấy đà. Việc này giống như một cái lò xo cuộn lại trước khi được giải phóng. Nếu một nhân vật không có anticipation thì nhìn sẽ rất giả bởi vì người xem sẽ không cảm nhận được nguồn năng lượng khi nhảy lên của nhân vật đến từ đâu đến.

Nguyên tắc animation này giúp các họa sĩ hoạt hình báo hiệu cho người xem về hành động sắp xảy ra của nhân vật, hoặc điều gì đó sắp xảy ra. Điều này giúp người xem có thể dễ dàng hiểu được cách mà nhân vật hành động hoặc chú ý hơn vào sự việc sắp diễn ra tiếp theo đó.

Anticipation có thể có nhiều tầng, bao gồm: bắt đầu, trước khi anticipation diễn ra, khi anticipation diễn ra, sau khi anticipation diễn ra và cuối cùng là hành động chính. Bạn có thể tham khảo hình ảnh trên để hiểu rõ hơn.

Staging

Nguyên tắc animation thứ ba chính là Staging. Đây là nguyên tắc diễn hoạt mà ở đó họa sĩ hoạt hình đảm bảo sự rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu và không gây nhầm lẫn trong toàn bộ quá trình thể hiện hay truyền đạt một ý tưởng nào đó. Cụ thể hơn là sắp xếp mọi thứ trong khung hình sao cho xuyên suốt thước phim, người xem có thể chú ý vào nhân vật hay đồ vật mà họa sĩ muốn hoặc hiểu rõ được bối cảnh mà họa sĩ muốn truyền tải. Vì lý do đó,nguyên tắc này khá rộng vì nó bao gồm rất nhiều phần khác nhau trong mảng làm phim hoạt hình: acting (diễn xuất), timing (thời gian), camera angle position (góc và vị trí camera), setting (dàn dựng bối cảnh).

Khi họa sĩ tạo ra chuyển động cho cả một khung cảnh trong phim hoạt hình, họ sẽ điều khiển ánh nhìn của người xem. Theo đó, họ sẽ thực hiện các chuyển động của từng nhân vật sao cho người xem nhìn vào từng chuyển động khác nhau diễn ra liên tiếp của cả một khung hình. Bạn có thể nhìn vào hình bên dưới để hiểu rõ hơn.

Điều khiển góc quay cũng là một phương pháp thuộc nguyên tắc làm hoạt hình staging được các họa sĩ áp dụng khá nhiều. Nếu họ muốn làm nổi bật những chuyển động của nhân vật, bạn sẽ được nhìn góc quay rộng, và họa sĩ sẽ đưa ra góc quay cận để thể hiện rõ hơn những cảm xúc của nhân vật.

Straight-ahead action và pose-to-pose

Đây là hai phương pháp dùng để vẽ chuyển động của nhân vật hoặc đồ vật nào đó trong phim hoạt hình.
Phương pháp đầu tiên, Straight-ahead, là phương pháp mà bạn sẽ vẽ tuần tự từng chuyển động nhỏ của nhân vật từ hành động đầu tiên cho đến cuối cùng.

Straight-ahead sẽ là phương pháp vẽ hoạt hình phù hợp dành cho những chuyển động mà chúng ta không thể đoán trước được như lửa, hạt nước rơi xuống, những đám bụi bay lên hay các vụ nổ. Điều này cũng được các họa sĩ hoạt hình áp dụng cho việc vẽ lông, đuôi hay tai của con vật.

Phương pháp thứ hai, Pose to Pose, là phương pháp mà bạn sẽ vẽ chuỗi chuyển động bằng cách vẽ cảnh đầu tiên và cuối cùng của chuyển động, sau đó bạn sẽ bổ sung những chuyển động nhỏ còn lại ở giữa.

Lợi ích của phương pháp này là nó cho phép bạn kiểm soát điểm bắt đầu và kết thúc của hành động. Hãy tưởng tượng bạn đã có 1 ý tưởng về một chuỗi hành động từ điểm bắt đầu cho đến kết thúc. Với phương pháp này, thay vì lo lắng liệu nhân vật có kết thúc chuyển động tại nơi bạn mong muốn hay không, thì bạn đã có thể xác định điểm đó ngay từ đầu và vẽ ngược lại.

Đồng thời, nếu bạn tạo ra một chuỗi hành động và sau đó phát hiện 1 trong số chúng bị sai, bạn sẽ phải thay đổi một loạt các bạn vẽ trước và sau điểm sai đó. Tuy nhiên, với phương pháp này, bạn sẽ chỉ cần vẽ một số chuyển động chính trước và xem xét liệu chúng có phù hợp không và tiến hành sửa ngay. Việc sửa sai này sẽ không ảnh hưởng đến các động tác còn lại trong chuỗi.

Follow through và overlapping action

Khi một bộ phận nào đó trên cơ thể người chuyển động, các bộ phận còn lại cũng sẽ bị kéo theo các phần còn lại. Ví dụ như khi vai di chuyển thì cánh tay, bàn tay và ngón tay cũng sẽ di chuyển theo.

Follow through đề cập đến các bộ phận cơ thể bị kéo theo tiếp tục di chuyển khi bộ phận chính đã dừng lại. Như hình bên dưới, bạn có thể thấy việc cái đầu gật xuống đã làm sợi dây trên nón di chuyển theo. Tuy nhiên khi cái đầu đã dừng lại thì sợi dây này vẫn sẽ tiếp tục di chuyển.

Overlapping action là nguyên tắc animation mô tả sự chênh lệch về thời gian chuyển động của cơ thể với các phần phụ khác của nó. Bạn hãy tưởng tượng một nhân vật đang chạy nhảy lên, tay và chân của nhân vật sẽ chuyển động với một vận tốc khác so với cơ thể của nó.

Slow in và slow out

Slow in và slow out là nguyên tắc animation đề cập đến việc tất cả các chuyển động đều bắt đầu một cách chậm rãi, tăng tốc độ và sau đó dừng lại một cách chậm rãi. Đây là một trong những nguyên tắc quan trọng nhất để đạt được chuyển động sống động như thật.

Để sử dụng nguyên tắc diễn hoạt này trong hoạt hình 2D, hãy vẽ hai chuyển động đầu và cuối trước, sau đó thêm vào chuyển động ở giữa và vẽ thêm nữa những chuyển động nhỏ hơn. Tăng số lượng chuyển động ở gần hai điểm đầu và cuối để nhân vật có thể chuyển động chậm hơn khi bắt đầu và kết thúc. Bên cạnh đó Slow in và slow out cũng được áp dụng như một nguyên tắc 3D animation với nhiều hỗ trợ của các công cụ kỹ thuật số khác.

Arc

Thực tế, có rất ít sinh vật sống chuyển động chính xác theo đường thẳng. Hầu hết đều chuyển động theo quỹ đạo đường công. Đó là lý do mà nguyên tắc animation Arc được ra đời. Khi bạn quăng một đồ vật gì đó, hay chuyển động cánh tay của mình hoặc quay đầu lại nhìn về phía sau,..

Mọi chuyển động này đều đi theo hình vòng cung. Bạn có thể quan sát hình bên dưới để hiểu hơn về chuyển động vòng cung của một quả bóng nảy.

Secondary action – Hành động phụ

Nguyên tắc animation này đề cập đến các động tác phụ được thêm vào để bổ trợ, hỗ trợ nhấn mạnh hoặc tăng thêm sự sống động cho các hành động chính. Các hành động phụ này sẽ giúp cho người xem hiểu được rõ hơn tính chất hay trạng thái của nhân vật.

Hãy tưởng tượng bạn vẽ một nhân vật đang gõ cửa. Tay phải của nhân vật dùng để gõ và tay trái sẽ là nơi diễn ra các hành động phụ để thể hiện trạng thái của nhân vật. Nếu đó là một nắm đấm, nhân vật có vẻ đang giận dữ. Nếu đó là một dáng tay thả lỏng trang nhã, thì nhân vật có thể đang trong trạng thái vui vẻ, thoải mái. Còn nếu bàn tay đó đặt gần ngực đi kèm với hành động nhìn trước sau trước khi gõ cửa, hình ảnh đó thể hiện nhân vật này có vẻ không muốn bị phát hiện.

Timing

Nguyên tắc animation này nhấn mạnh việc tính chất và bản chất của một hành động sẽ bị ảnh hưởng khá nhiều bởi số lượng khung hình trong mỗi hành động chính. Cụ thể, nếu một chuyển động từ A đến B của một nhân vật có 20 khung hình thì chuyển động sẽ diễn ra chậm hơn với chuyển động có 10 khung hình.

Tốc độ khung hình tiêu chuẩn cho phim hoạt hình là 24 khung hình/giây (24fps). Điều đó có nghĩa là muốn vẽ một chuyển động dài 10 giây thì sẽ cần đến 240 bản vẽ.

Exaggeration – Cường điệu hóa

Về cơ bản, tất cả mọi hành động, dáng đứng và biểu cảm của nhân vật đều có thể được đưa lên một tầng cao hơn để tăng mức độ tác động đến người xem. Đó là bản chất của nguyên tắc animation Exaggeration.

Với nguyên tắc này, bạn có thể hiểu đơn giản như sau. Nếu một nhân vật buồn, hãy vẽ sao cho nó buồn hơn, nếu lo lắng hãy làm nhân vật lo lắng hơn. Cường điệu không có nghĩa là làm nhân vật bị méo mó đi mà làm cho nó trở nên thuyết phục hơn.

Solid drawing

Nguyên tắc animation Solid drawing đảm bảo rằng khi bạn thiết kế nhân vật hoạt hình thì các hình vẽ của bạn có khả năng tạo ra ảo giác về khối 3 chiều với sự cân đối, thể tích và cân nặng. Để biến những thước phim hoạt hình của mình trở nên chân thực hơn, các họa sĩ cần có khả năng vẽ nhân vật từ nhiều góc khác nhau và được việc này cần tới kiến thức về phối cảnh.

Nguyên tắc làm phim hoạt hình này được ứng dụng vào trong diễn hoạt bằng cách đưa các hình cơ bản vào việc vẽ nhân vật. Khi vẽ hình nhân vật thô thì bạn hãy dùng hình cầu, hình lập phương và hình trụ để vẽ thay vì dùng hình tròn, hình vuông và tam giác. Điều này giúp bạn chú tâm đến khối và thể tích của nhân vật hơn. Bên cạnh đó, vẽ phối cảnh trên mặt đất cũng là một trong những cách giúp bạn kiểm soát được khoảng cách giữa các nhân vật cũng như độ to nhỏ của chúng.

Appeal

Nguyên tắc làm phim hoạt hình cuối cùng là Appeal. Về cơ bản, các nhân vật mà bạn tạo ra phải tạo được sự dễ chịu cho người xem khi nhìn vào, họ nên có một số khía cạnh lôi cuốn để người xem thích họ.

Điều này không chỉ áp dụng cho các nhân vật chính của câu chuyện như anh hùng, công chúa,… mà cả nhân vật phản diện, và tất cả những nhân vật khác. Sự hấp dẫn, lôi cuốn không phải chỉ đơn thuần là đẹp mà còn là thú vị. Điều đó có nghĩa là người xem thích các nhân vật phản diện bởi vì chúng thật thú vị khi nhìn vào.

Tuy nhiên, mỗi người lại có một tiêu chuẩn khác nhau cho sự lôi cuốn của mọi vật. Vì vậy, bạn chỉ cần tạo ra một nhân vật với thiết kế năng động là đã có thể tăng sức hấp dẫn cho nó lên rất nhiều.

Học kỹ xảo hoạt hình 3D tại VTC Academy Plus

Đến với Học viện VTC Academy Plus bạn sẽ được đào tạo trở thành một chuyên viên Kỹ xảo hoạt hình 3D với đầy đủ các kỹ năng kỹ thuật, tư duy và kỹ năng mềm cần thiết. Bạn có thể hoàn toàn tin tưởng Học viện VTC Academy Plus vì đây là Học viện Công nghệ thông tin và Thiết kế hàng đầu Việt Nam có hơn 10 năm hoạt động, đào tạo cho hơn 10.000 sinh viên tại 3 thành phố lớn: Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Hà Nội.

Cùng với cam kết đảm bảo 100% có việc làm sau tốt nghiệp, có 5 lý do mà bạn nên học tại đây:

• 100% cơ hội du học chuyển tiếp tại Viện Thiết kế Quốc tế RUBIKA – Top 2 thế giới đào tạo 3D Animation cùng sự trang bị đầy đủ về kiến thức, kỹ năng, văn hóa, ngôn ngữ.
• Tiết kiệm đến 40% chi phí so với du học toàn phần.
• Chương trình học song ngữ cùng đội ngũ giảng viên đa quốc gia ngay tại Việt Nam, đảm bảo đủ điều kiện và kỹ năng theo học các chương trình du học chuyển tiếp tại nước ngoài.
• Cơ sở vật chất chuẩn 5 sao với Hệ thống máy tính cấu hình cao và thường xuyên được nâng cấp, phục vụ tối đa cho nhu cầu thực hành dự án của các học viên. Khu vực tự học hiện đại, thư viện nhiều đầu sách chuyên ngành… có thể sử dụng trong và ngoài giờ lên lớp, phục vụ tối đa cho quá trình học tập.
• Đội ngũ giảng viên có trên 10 năm kinh nghiệm làm việc tại các doanh nghiệp hàng đầu tại Việt Nam như VNG, Gameloft, Sparx*…

Để hiểu rõ những quy tắc trên, bạn nên theo học các khóa học về làm phim hoạt hình, hoặc cụ thể hơn là các khóa học 2D animation, khóa học 3D animation, … Thông qua bài viết này, VTC Academy Plus mong bạn có thể hiểu rõ hơn về 12 nguyên tắc animation cũng như lợi ích của những nguyên tắc này.

>>> Xem thêm: Thuật ngữ chuyên ngành 3D Animation