Ngành Công nghệ thông tin sẽ ra sao trong 5 năm nữa?
Công nghệ thông tin sẽ áp dụng các xu hướng công nghệ mới nhất hay gắn bó với các công cụ và tiện ích truyền thống? Phần mềm sẽ trở nên hết sức mạnh mẽ và trở thành “kẻ thống trị” thế giới số? Những công nghệ mới sẽ thay đổi cách chúng ta sống, cách chúng ta chăm sóc cơ thể và giúp chúng ta ngăn chặn thảm họa khí hậu?
Nếu bạn đang tự hỏi vai trò của Công nghệ thông tin sẽ thay đổi như thế nào trong 5 năm tới thì dưới đây là những thay đổi mà các chuyên gia nhận thấy đang diễn ra đối với vai trò và các xu hướng nghề nghiệp trong lĩnh vực Công nghệ thông tin.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ đã đặt ra nhiều yêu cầu mới đối với nguồn nhân lực công nghệ cao nói chung và nhân lực ngành Công nghệ thông tin nói riêng. Các công nghệ mới nổi và nhu cầu thay đổi tại nơi làm việc đang định hình lại chân trời nghề nghiệp Công nghệ thông tin.
Chúng ta đã được nghe rất nhiều về một tương lai khoa học viễn tưởng tiên tiến trong các bộ phim điện ảnh đình đám hay các bài nghiên cứu dự đoán. Nhưng các công nghệ như máy in 3D, thực tế ảo (VR), Trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet Vạn vật (IoT) thực sự có thể giúp các doanh nghiệp đạt được điều đáng kinh ngạc hay không?
Ví dụ:
Bạn có thể in 3D một chiếc ô tô hạng nhẹ và trang bị cho nó với AI tích hợp cho phép ô tô tự lái
Máy in 3D cũng có thể giúp bác sĩ in mô sống hoặc thậm chí toàn bộ bộ phận cơ thể.
Công nghệ VR có thể cho phép các kiến trúc sư hình dung và đi qua một tòa nhà ảo trước khi bắt đầu xây dựng
Tủ lạnh của bạn nhận biết khi nào bạn cần thêm thực phẩm và gọi một dịch vụ mang đến cho bạn sản phẩm tươi sống trên xe hơi tự lái
Đây đều là những giấc mơ tuyệt vời về một tương lai không tưởng được tạo ra bởi công nghệ. Nhưng liệu AI, VR, IoT và máy in 3D đã sẵn sàng để định hình lại nơi làm việc ngày nay chưa? Hay những lời bàn tán xung quanh các xu hướng công nghệ mới nổi này đều là cường điệu?
1. Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) và Học máy (Machine Learning)
Trí tuệ nhân tạo đã nhận được rất nhiều tiếng vang trong thập kỷ qua, nhưng nó vẫn tiếp tục là một trong những xu hướng công nghệ mới vì những tác động đáng chú ý của AI đối với cách chúng ta sống, làm việc và giải trí mới chỉ ở giai đoạn đầu. AI đã được biết đến với sự vượt trội trong nhận dạng hình ảnh và giọng nói, ứng dụng điều hướng, trợ lý cá nhân trên điện thoại thông minh, ứng dụng chia sẻ chuyến đi và hơn thế nữa.
Ngoài ra, AI sẽ được sử dụng nhiều hơn để phân tích các tương tác nhằm xác định các kết nối và thông tin chi tiết, giúp dự đoán nhu cầu đối với các dịch vụ như bệnh viện, cho phép các cơ quan chức năng đưa ra quyết định tốt hơn về việc sử dụng tài nguyên và phát hiện các dạng thay đổi của hành vi khách hàng bằng cách phân tích dữ liệu gần theo thời gian thực, thúc đẩy doanh thu và nâng cao trải nghiệm được cá nhân hóa.
Thị trường AI sẽ phát triển thành một ngành công nghiệp 190 tỷ đô la vào năm 2025 với chi tiêu toàn cầu cho các hệ thống nhận thức và AI đạt hơn 57 tỷ đô la vào năm 2022. Với việc AI trải rộng khắp các lĩnh vực, việc làm mới sẽ được tạo ra trong phát triển, lập trình, thử nghiệm, hỗ trợ và bảo trì , đến tên một vài. Mặt khác, AI cũng đưa ra một số mức lương cao nhất hiện nay, từ hơn 1.25.000 đô la mỗi năm (Kỹ sư học máy) đến 145.000 đô la mỗi năm (Kiến trúc sư AI) – khiến nó trở thành xu hướng công nghệ mới hàng đầu.
Học máy, một tập hợp con của AI, cũng đang được triển khai trong tất cả các ngành công nghiệp, tạo ra nhu cầu rất lớn về các chuyên gia có tay nghề cao. Forrester Research, công ty nghiên cứu thị trường của Mỹ, dự đoán AI, học máy và tự động hóa sẽ tạo ra 9% số việc làm mới tại Mỹ vào năm 2025.
Thành thạo AI và máy học sẽ giúp bạn đảm bảo các công việc như:
- Nhà khoa học nghiên cứu AI
- Kỹ sư AI
- Kỹ sư học máy
- Kiến trúc sư AI
- …
2. Tự động hóa quy trình bằng robot (Robotic Process Automation – RPA)
Giống như AI và Học máy, RPA là một công nghệ khác, sử dụng phần mềm để tự động hóa các quy trình kinh doanh như phiên dịch ứng dụng, xử lý giao dịch, xử lý dữ liệu và thậm chí trả lời email, các tác vụ lặp đi lặp lại mà mọi người từng làm.
Mặc dù Forrester Research ước tính RPA sẽ đe dọa sinh kế của 230 triệu lao động tri thức trở lên hoặc khoảng 9% lực lượng lao động toàn cầu. Mặc khác, RPA cũng đang tạo ra nhiều việc làm mới và thay đổi các công việc hiện có. McKinsey & Company, một công ty tư vấn quản lý toàn cầu có trụ sở tại New York (Mỹ) – nhận thấy rằng ít hơn 5% công việc có thể được tự động hóa hoàn toàn, nhưng khoảng 60% có thể được tự động hóa một phần.
Nếu bạn là một chuyên gia Công nghệ thông tin hướng tới tương lai và cố gắng hiểu các xu hướng công nghệ mới nhất thì RPA sẽ mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp, bao gồm Nhà phát triển, Quản lý dự án, Nhà phân tích kinh doanh, Kiến trúc sư giải pháp phần mềm với mức lương cao đáng ngưỡng mộ.
Thành thạo RPA sẽ giúp bạn đảm bảo các công việc được trả lương cao như:
- Nhà phát triển RPA
- Nhà phân tích RPA
- Kiến trúc sư RPA
- …
3. Điện toán biên (Edge Computing)
Điện toán đám mây đã trở thành xu hướng chủ đạo với các đối thủ chính AWS (Amazon Web Services), Microsoft Azure và Google Cloud Platform đang thống trị thị trường. Việc áp dụng điện toán đám mây vẫn đang phát triển khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển sang sử dụng giải pháp đám mây. Nhưng nó không còn là xu hướng công nghệ mới nổi nữa.
Khi số lượng các tổ chức dữ liệu đang xử lý tiếp tục tăng lên, họ đã nhận ra những thiếu sót của điện toán đám mây trong một số tình huống. Điện toán biên được thiết kế để giúp giải quyết một số vấn đề đó như một cách để bỏ qua độ trễ do điện toán đám mây gây ra và đưa dữ liệu đến trung tâm dữ liệu để xử lý. Nếu bạn muốn, nó có thể tồn tại ở “rìa”, gần hơn với nơi máy tính cần phải xảy ra. Vì lý do này, điện toán biên có thể được sử dụng để xử lý dữ liệu nhạy cảm về thời gian ở các vị trí từ xa với kết nối hạn chế hoặc không có kết nối với một vị trí tập trung. Trong những tình huống đó, điện toán biên có thể hoạt động giống như các trung tâm dữ liệu nhỏ.
Đến năm 2022, thị trường điện toán biên toàn cầu dự kiến đạt 6,72 tỷ USD. Xu hướng công nghệ mới này chỉ nhằm mục đích phát triển và không hơn không kém, tạo ra nhiều công việc khác nhau, chủ yếu cho các Kỹ sư phần mềm.
Luôn phù hợp với điện toán đám mây sẽ giúp bạn có được những công việc tuyệt vời như:
- Kỹ sư quản lý độ tin cậy (Site Reliability Engineering – SRE)
- Kỹ sư điện toán đám mây
- Kiến trúc sư đám mây và Kiến trúc sư bảo mật
- Kỹ sư DevOps
- …
4. Máy tính lượng tử (Quantum Computing)
Xu hướng công nghệ đáng chú ý tiếp theo là máy tính lượng tử – đây là một dạng máy tính tận dụng các hiện tượng lượng tử như chồng chất và rối lượng tử. Xu hướng công nghệ tuyệt vời này cũng tham gia vào việc ngăn chặn sự lây lan của coronavirus và phát triển các loại vắc xin tiềm năng, nhờ khả năng dễ dàng truy vấn, giám sát, phân tích và hành động dựa trên dữ liệu, bất kể nguồn nào. Một lĩnh vực khác mà điện toán lượng tử đang tìm kiếm các ứng dụng là ngân hàng và tài chính, để quản lý rủi ro tín dụng, giao dịch tần suất cao và phát hiện gian lận.
Máy tính lượng tử hiện nhanh hơn gấp nhiều lần so với máy tính thông thường và các thương hiệu lớn như Splunk, Honeywell, Microsoft, AWS, Google và nhiều hãng khác hiện đang tham gia vào việc tạo ra những đổi mới trong lĩnh vực Máy tính lượng tử. Doanh thu của thị trường máy tính lượng tử toàn cầu được dự đoán sẽ vượt qua 2,5 tỷ đô la vào năm 2029. Và để tạo dấu ấn trong công nghệ xu hướng mới này, bạn cần có kinh nghiệm về cơ học lượng tử, đại số tuyến tính, xác suất, lý thuyết thông tin và học máy.
5. Thực tế ảo (Virtual Reality – VR), Thực tế tăng cường (Augmented Reality – AR) và Thực tế mở rộng (Extended Reality – ER)
VR đưa người dùng vào môi trường trong khi AR cải thiện môi trường của họ. Mặc dù tính tới thời điểm hiện tại, xu hướng công nghệ này chủ yếu được sử dụng để chơi game, nhưng nó đang dần được ứng dụng vào đào tạo và giáo dục.
Như với Virtual Ship, một phần mềm mô phỏng được sử dụng để đào tạo các thuyền trưởng tàu Hải quân, Lục quân và Cảnh sát biển Hoa Kỳ.
Vào năm 2022, chúng ta có thể mong đợi những dạng công nghệ này sẽ được tích hợp sâu hơn vào cuộc sống của chúng ta. Thường hoạt động song song với một số công nghệ mới nổi khác mà chúng tôi đã đề cập trong danh sách này, AR và VR có tiềm năng to lớn trong đào tạo, giải trí, giáo dục, tiếp thị và thậm chí là phục hồi chức năng sau chấn thương. Các công nghệ này có thể được sử dụng để đào tạo các bác sĩ phẫu thuật, cung cấp cho những người đi bảo tàng trải nghiệm sâu hơn, nâng cao công viên giải trí hoặc thậm chí tăng cường tiếp thị.
Thực tế thú vị: 14 triệu thiết bị AR và VR đã được bán vào năm 2019. Thị trường AR và VR toàn cầu dự kiến sẽ tăng lên 209,2 tỷ USD vào năm 2022, chỉ tạo ra nhiều cơ hội hơn trong công nghệ thịnh hành và chào đón nhiều chuyên gia hơn sẵn sàng cho lĩnh vực thay đổi cuộc chơi này .
6. Chuỗi khối (Blockchain)
Mặc dù hầu hết mọi người nghĩ về công nghệ Blockchain liên quan đến tiền điện tử như Bitcoin, nhưng blockchain cung cấp sự bảo mật hữu ích theo nhiều cách khác. Theo thuật ngữ đơn giản nhất, Blockchain có thể được mô tả là dữ liệu bạn chỉ có thể thêm vào, không lấy đi hoặc thay đổi. Do đó, thuật ngữ “chuỗi” bởi vì bạn đang tạo ra một chuỗi dữ liệu. Không thể thay đổi các khối trước đó là điều khiến nó trở nên an toàn. Ngoài ra, các Blockchains được điều khiển bởi sự đồng thuận, vì vậy không một thực thể nào có thể kiểm soát dữ liệu. Với blockchain, bạn không cần bên thứ ba đáng tin cậy để giám sát hoặc xác thực các giao dịch.
Một số ngành công nghiệp đang tham gia và triển khai blockchain và khi việc sử dụng công nghệ blockchain tăng lên, nhu cầu về các chuyên gia có tay nghề cao cũng tăng theo. Từ góc nhìn của con mắt, một nhà phát triển blockchain chuyên phát triển và triển khai các kiến trúc và giải pháp sử dụng công nghệ Blockchain.
Nếu bạn bị hấp dẫn bởi Blockchain và các ứng dụng của nó và muốn tạo dựng sự nghiệp của mình trong công nghệ đang thịnh hành này, thì đây là thời điểm thích hợp để bắt đầu. Để tham gia vào Blockchain, bạn cần có kinh nghiệm thực hành về ngôn ngữ lập trình, các nguyên tắc cơ bản của OOPS, cơ sở dữ liệu phẳng và quan hệ, cấu trúc dữ liệu, phát triển ứng dụng web và mạng.
Thành thạo blockchain có thể giúp bạn mở rộng quy mô trong nhiều lĩnh vực và ngành khác nhau:
- Nhà phân tích rủi ro
- Kiến trúc sư công nghệ
- Người quản lý cộng đồng tiền điện tử
- Kỹ sư giao diện người dùng
- …
7. Internet vạn vật (IoT)
Trong số tất cả các công nghệ mới trong Kỷ nguyên số, IoT là công nghệ được doanh nghiệp quan tâm và ứng dụng nhiều nhất. Trong tương lai 3-5 năm tới, các thiết bị IoT và công nghệ AI dự kiến sẽ có tác động lớn nhất tại nơi làm việc. Các chuyên gia CNTT cũng dự đoán VR sẽ có ít tác động nhất ở nơi làm việc.
Và chúng ta mới chỉ đang ở giai đoạn đầu của xu hướng công nghệ mới này: Các dự báo cho thấy rằng đến năm 2030, khoảng 50 tỷ thiết bị IoT này sẽ được sử dụng trên khắp thế giới, tạo ra một web khổng lồ các thiết bị được kết nối với nhau trải dài mọi thứ, từ điện thoại thông minh đến thiết bị nhà bếp. Chi tiêu toàn cầu cho Internet of Things (IoT) được dự báo sẽ đạt 1,1 nghìn tỷ đô la Mỹ vào năm 2022. Các công nghệ mới như 5G dự kiến sẽ thúc đẩy tăng trưởng thị trường trong những năm tới.
Và nếu bạn muốn bước chân vào công nghệ đang thịnh hành này, bạn sẽ phải học về Bảo mật thông tin, các nguyên tắc cơ bản về AI và học máy, mạng, giao diện phần cứng, phân tích dữ liệu, tự động hóa, hiểu biết về các hệ thống nhúng, đồng thời phải có kiến thức về thiết bị và thiết kế.
8. 5G
Xu hướng công nghệ tiếp theo sau IoT là 5G. Khi công nghệ 3G và 4G cho phép chúng ta duyệt Internet, sử dụng các dịch vụ theo hướng dữ liệu, tăng băng thông để phát trực tuyến trên Spotify hoặc YouTube,.. các dịch vụ 5G được kỳ vọng sẽ cách mạng hóa cuộc sống của chúng ta. 5G được dự kiến sẽ được sử dụng trong các nhà máy, camera HD giúp cải thiện an toàn và quản lý giao thông, kiểm soát lưới điện thông minh và bán lẻ thông minh nữa.
Gần như mọi công ty viễn thông như Verizon, Tmobile, Apple, Nokia Corp, QualComm hiện đang làm việc để tạo ra các ứng dụng 5G. Mạng 5G sẽ bao phủ 40% thế giới vào năm 2024, xử lý 25% tất cả dữ liệu lưu lượng di động, khiến nó trở thành xu hướng công nghệ mới nổi mà bạn phải đề phòng và cũng để dành một vị trí trong đó.
9. An ninh mạng (Cyber Security)
An ninh mạng có vẻ không phải là một công nghệ mới nổi vì nó đã xuất hiện được một thời gian, nhưng nó đang phát triển giống như các công nghệ khác. Điều đó một phần là do các mối đe dọa luôn mới. Những tin tặc đang cố gắng truy cập trái phép dữ liệu sẽ không sớm từ bỏ, và chúng sẽ tiếp tục tìm cách để vượt qua ngay cả những biện pháp bảo mật khắt khe nhất. Một phần cũng là do công nghệ mới đang được điều chỉnh để tăng cường bảo mật. Miễn là chúng ta có tin tặc, an ninh mạng sẽ vẫn là một công nghệ thịnh hành vì nó sẽ không ngừng phát triển để bảo vệ chống lại những tin tặc đó.
Bằng chứng cho thấy nhu cầu mạnh mẽ đối với các chuyên gia an ninh mạng, số lượng công việc về an ninh mạng đang tăng nhanh gấp ba lần so với các công việc công nghệ khác. Theo Gartner, đến năm 2025, 60% tổ chức sẽ sử dụng rủi ro an ninh mạng như một yếu tố quyết định chính trong việc thực hiện các giao dịch và cam kết kinh doanh của bên thứ ba.
Bạn phải lưu ý rằng dù lĩnh vực này có nhiều thách thức thì nó cũng mang lại thu nhập béo bở với các công việc như:
- Hacker Mũ trắng
- Nhà phân tích phần mềm độc hại
- Kỹ sư bảo mật
- Trưởng phòng An ninh mạng
- …
Mặc dù các công nghệ đang xuất hiện và sẽ tiếp tục phát triển xung quanh chúng ta, nhưng 9 xu hướng công nghệ này mang lại tiềm năng nghề nghiệp đầy hứa hẹn cho hiện tại và tương lai gần. Và hầu hết các công nghệ xu hướng này đang chào đón các chuyên gia có tay nghề cao, có nghĩa là thời điểm thích hợp để bạn chọn một người, được đào tạo và tham gia vào giai đoạn đầu của các công nghệ xu hướng này, giúp bạn đạt được thành công ngay bây giờ và trong tương lai.