Thần đồng lập trình – Tiếp lửa đam mê công nghệ

Phát hành ứng dụng điện thoại, trở thành giảng viên dạy lập trình và thành lập công ty có phải là điều mà bạn nghĩ chỉ những người lớn với kinh nghiệm dày dặn mới có thể làm được? Bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng, đó chỉ là số ít trong vô số thành tích vượt trội từ những đứa trẻ với số tuổi đếm trên đầu ngón tay. Đâu đó trên thế giới, đã có những cô bé, cậu bé bắt đầu tiếp cận đến máy tính, mày mò học hỏi và tạo ra những thành tựu đáng kinh ngạc trong độ tuổi lẽ ra với các bạn cùng trang lứa chỉ có thể đến trường, học vài phép tính đơn giản, vui chơi ở công viên nước hay hỏi mẹ tối nay ăn gì. Hãy đừng vội nản lòng, câu chuyện từ những thần đồng lập trình dưới đây chính là lời nhắc nhở và truyền động lực rằng bạn chưa bao giờ là quá trẻ hay quá tuổi để bắt đầu học một điều gì đó mới mẻ, sống đúng với đam mê bản thân và tự tin chinh phục giấc mơ nghề nghiệp.

Khi tuổi tác chỉ là con số

Lim Ding Wen (Lâm Đinh Văn) – Singapore – 1999

Lim Ding Wen sinh năm 1999 tại Singapore. Bạn bắt đầu lập trình vào năm 7 tuổi với sự trợ giúp từ bố của mình là ông Lim Thye Chean. Có lẽ bởi ông Chean cũng là một nhà phát triển phần mềm, từng là CTO (Chief Technology Officer) tại Stanton Technologies, mà Wen có cơ hội được tiếp xúc với máy tính và công nghệ từ bé. Lim Ding Wen bắt đầu chứng tỏ khả năng vượt trội của mình vào năm 2009 khi cho ra mắt Doodle Kids – ứng dụng tập vẽ dành cho iPhone. Lúc bấy giờ, cậu bạn chỉ mới 9 tuổi, cũng là nhà phát triển phần mềm iPhone trẻ nhất trên thế giới.

(Nguồn ảnh: Pinterest)

Tiếp đến, Lim Ding Wen viết lại Doodle Kids cho các nền tảng Android và iPad – tại thời điểm đó là sản phẩm mới nhất của Apple. Kể từ thời điểm ra mắt đến cuối năm 2010, Doodle Kids đã đạt hơn 880.000 lượt tải xuống từ App Store và CH Play – một con số tuyệt vời cho ứng dụng được viết bởi cậu bé 9 tuổi. Không dừng lại ở đó, ứng dụng tập vẽ này còn vinh dự trở thành một trong 28 ứng dụng giải trí được tải nhiều nhất trên bảng xếp hạng của App Store dành cho iPad.

Lim Ding Wen tiếp tục đam mê của mình với game Invader War – ứng dụng thứ 2 trên iPhone do chính bạn thực hiện. Mặc dù không đạt thành tích cao như Doodle Kids, nhưng Invader War cũng đã thu hút hơn 3.000 lượt tải. Tổng cộng Ding Wen đã viết hơn 20 ứng dụng khi cậu bạn lên 10, chủ yếu dành cho iPhone, Android và máy tính.

(Nguồn ảnh: War Robots)

Sreelakshmi Suresh – Ấn Độ – 1998

Sreelakshmi Suresh sinh ra trong một gia đình trung lưu tại bang Kerala, Ấn Độ vào năm 1998. Sreelakshmi lần đầu sử dụng máy tính khi lên 3, năm 4 tuổi cô bé đã bắt đầu thiết kế và hoàn thành trang web đầu tiên của mình vào năm 6 tuổi. 2 năm sau đó, tài năng của Sreelakshmi dần được biết đến rộng rãi khi cô bạn phát triển một cổng thông tin điện tử cho trường học của mình, trước đó không có website quản lý. Ngoài ra, Sreelakshmi còn tạo thêm một website dành cho người khiếm thính và một website tin tức cho trẻ em được viết bằng ngôn ngữ Malayalam.

(Nguồn: Get in Startup)

Hơn thế, cô nàng đã thiết kế website cho Hội đồng luật sư tại bang mình sinh sống với tên miền BarCouncilKerala.com. Trang web được thành lập nhằm mục đích giúp đỡ mọi người cập nhật tin tức về pháp luật và nhờ hỗ trợ tư vấn, giải đáp thắc mắc liên quan đến luật. Thời điểm bấy giờ, Sreelakshmi được xem là thần đồng công nghệ với khả năng thiết kế và phát triển hơn 10 website, nhận được sự hoan nghênh và công nhận trên toàn thế giới.

Năm 2008, Bộ Phụ nữ và Phát triển Trẻ em đã trao Giải thưởng Quốc gia về Thành tích Xuất sắc cho Sreelakshmi Suresh bởi tài năng ưu tú của cô bạn. Ngoài ra, Sreelakshmi còn là thành viên duy nhất dưới 18 tuổi của Hiệp hội các nhà thiết kế web của Mỹ và được trao tặng Giải thưởng danh giá nhất dành cho Người thiết kế web xuất sắc. Danh sách thành tích đáng kinh ngạc của cô nàng 9X không chỉ dừng ở đó, Sreelakshmi ghi tên mình vào Danh sách các CEO trẻ nhất thế giới khi thành lập công ty thiết kế website trực tuyến eDesign và công ty Tiny Logo vào năm 11 tuổi.

Arfa Karim Randhawa – Pakistan – 1995

Arfa Karim Randhawa viết nên lịch sử với tư cách là Chuyên gia trẻ tuổi nhất trên thế giới được Microsoft trao bằng chứng nhận năm 2004. Cùng với đó, tài năng của cô bé trở nên bùng nổ trên toàn cầu và được ghi vào Sách kỷ lục Guinness thế giới. Arfa Karim sinh năm 1995 trong một gia đình dân tộc Punjabi tại quận Faisalabad, Punjab, Pakistan và có niềm đam mê mãnh liệt với công nghệ khi cô nhóc khao khát có được chiếc máy tính đầu tiên vào năm 5 tuổi.

Sau sự kiện đạt chứng nhận Chuyên gia tại công ty công nghệ hàng đầu thế giới, Arfa được dịp ghé thăm trụ sở Microsoft tại Hoa Kỳ và trò chuyện cùng Bill Gates, ông dùng từ “gương mặt sáng của Pakistan” để ca ngợi tài năng của cô nàng. Vài năm sau đó, 9x được nhận vào Viện Công nghệ ứng dụng của Pakistan. Mặc dù tại thời điểm đó, Arfa chỉ mới 10 tuổi nhưng cô bé đã “bỏ túi” vô số giải thưởng danh giá, trong đó bao gồm Huy chương vàng Fatimah Jinnah trong lĩnh vực Khoa học và Công nghệ được trao tặng bởi Thủ tướng Pakistan – Shaukat Aziz; là người trẻ nhất nhận được giải thưởng Tự hào về Thành tích của Tổng thống Pakistan.

Thần đồng lập trình Arfa Karim Randhawa trở thành biểu tượng của Pakistan, được mời tham dự vào một số hội nghị và hội nghị thượng đỉnh quốc tế. Đồng thời cô bé cũng là diễn giả chính tại hội nghị các nhà phát triển Tech-Ed tổ chức bởi Microsoft tại Barcelona và là đại sứ thương hiệu cho dịch vụ Băng thông rộng không dây 3G của công ty Viễn thông Pakistan – EVO – vào tháng 1 năm 2010.

Thế nhưng tiếc thay cho một “ngôi sao sáng” của giới công nghệ, Arfa đã không thể viết tiếp ước mơ của mình. Ngày 14 tháng 1 năm 2012, truyền thông thương tiếc đưa tin Arfa đã trút hơi thở cuối cùng tại bệnh viện Tổng hợp Quân y (CMH) và được tổ chức tang lễ vào 10 giờ sáng ngày 15 tháng 1. Trước đó khi được biết về bệnh tình của cô nàng 9X, Bill Gates đã thành lập một nhóm bác sĩ đặc biệt và chỉ đạo áp dụng mọi biện pháp để chữa trị. Trước mọi nỗ lực, may mắn đã không mỉm cười với “ngôi sao” bé nhỏ này. Sự ra đi của Arfa Karim Randhawa là nỗi mất mát vô cùng lớn với Microsoft nói riêng và giới mộ điệu công nghệ nói chung. Dẫu thế, tài năng và tinh thần học hỏi của cô bé sẽ mãi là ngọn lửa tiếp sức đam mê đến các bạn trẻ yêu thích lập trình và công nghệ.

Nam Long – Việt Nam – 2012

Không chỉ trên thế giới mà ngay tại Việt Nam, tháng 6 năm 2022 vừa qua truyền thông đã được dịp bàn luận sôi nổi bởi tài năng ưu tú vượt tuổi của cậu bé Nam Long – một học sinh lớp 4 sở hữu 3 năm kinh nghiệm lập trình Scratch, Python và C# Unity đến từ Thành phố Hồ Chí Minh. Đằng sau ánh hào quang tỏa sáng vượt trội của cậu nhóc là sự đồng hành của người bố cũng yêu thích công nghệ không kém – anh Nguyễn Bình Nam – giám đốc công ty tư vấn giải pháp chuyển đổi số.

Bên cạnh tài năng công nghệ, Long còn đạt thành tích xuất sắc với điểm số TOEIC 900, giao tiếp tiếng Anh trôi chảy và phát âm tự nhiên như người bản xứ. Nhờ vào việc kết hợp học tiếng Anh và cải thiện ngôn ngữ lập trình, dù chỉ mới lên lớp 1 nhưng Nam Long đã có thể tự viết một bản hướng dẫn chơi game cho người dùng dài nửa trang A4 hoàn toàn bằng tiếng Anh. Cậu nhóc còn làm bố mình ngạc nhiên bởi khả năng hoàn thiện một dự án game chỉ vỏn vẹn trong 2 ngày.

(Nguồn: GenK)

“Hôm đó, tôi chỉ mở website học lập trình Scratch, sau khi dạy khoảng 10 phút thì bạn ấy tự tìm hiểu, mày mò trên Youtube. Chỉ khoảng 2 ngày sau Long đã có game đầu tiên để cho mình xem rồi” – anh Nam hào hứng nhắc lại. Nam Long là một cậu bé sáng dạ và ham học hỏi, bởi được tiếp xúc với các bạn đến từ Úc, Pháp và Canada thông qua việc dạy lập trình, Long học thêm tiếng Pháp để có thể giao tiếp thoải mái.

Mới đây, Nam Long đã nhận được 6 lời mời đề nghị thực tập từ nhiều công ty khác nhau. Gia đình cậu nhóc không giấu nổi niềm vui sướng và tự hào, anh Nam cho hay con trai mình đã “đầu quân” vào một công ty về lập trình game blockchain thuộc Top 3 tại Việt Nam.

Động lực theo đuổi đam mê từ các lập trình viên trẻ tuổi nhất thế giới

Điểm chung của các thần đồng lập trình trên chính là các bạn có thể xác định được mục tiêu của mình một cách rõ ràng ngay từ thuở bé. Một phần đến từ việc có người thân làm việc trong lĩnh vực công nghệ mà các bạn được tiếp xúc với máy tính từ rất sớm. Hơn hết, được bố mẹ ủng hộ và hỗ trợ là điều kiện giúp các bạn có thêm cơ hội hăng say tìm tòi, khám phá về những kiến thức vô tận từ chiếc máy tính.

Bố cậu nhóc thần đồng lớp 4 Nam Long chia sẻ rằng anh tạo thói quen tự tìm hiểu và giải quyết vấn đề mỗi khi có thắc mắc cho con trai của mình. Long rất thích đặt câu hỏi và cậu thường xuyên tò mò về mọi thứ xảy ra xung quanh, nhưng bố cậu sẽ không đưa ra câu trả lời ngay mà sẽ để Long suy ngẫm và chỉ ra đâu là phương án đúng. Đây cũng là một cách giáo dục tốt giúp các bé kích thích trí tuệ, phải luôn tự vận động não và rèn luyện kỹ năng tư duy logic.

(Thần đồng Nam Long bên cạnh bố của mình – anh Nguyễn Bình Nam) (Nguồn: Kenh14)

Dù đạt được nhiều thách tích đáng nể ở độ tuổi vô cùng nhỏ, thế nhưng các thần đồng vẫn luôn duy trì tính khiêm tốn, không ngừng nỗ lực trau dồi thêm kiến thức mới. Tính đến nay, những cô – cậu nhóc thuở nào cũng đã ngoài 20 tuổi, họ vẫn tiếp tục nuôi dưỡng giấc mơ lập trình và đặt mục tiêu lớn hơn từng ngày để chinh phục.

Hiện tại, Lim Ding Wen đã 24 tuổi, anh vẫn dành trọn đam mê và nhiệt huyết với lập trình. Ding Wen không ngại bày tỏ ngay trên dòng bio (mô tả ngắn gọn) Twitter của mình: “Làm vài dự án đó đây, hy vọng mình thực sự hoàn thành một trò chơi nào đó trong tương lai”. Ngoài ra, anh cũng thường xuyên chia sẻ các thông tin về lập trình trên trang cá nhân của mình. Được biết, Lim Ding Wen tốt nghiệp văn bằng Công nghệ thông tin, trò chơi máy tính và kỹ năng lập trình vào năm 2019 tại Cao đẳng Singapore với GPA (điểm trung bình) 3.4. Song, tháng 8 năm 2021 anh tiếp tục theo học bằng cử nhân Kỹ thuật – Backend, Khoa học máy tính tại Đại học Công nghệ Nanyang Singapore để theo đuổi đam mê.

Năm 2018, Sreelakshmi tốt nghiệp bằng Quản trị kinh doanh tại Cao đẳng St.Joseph, Devagiri. Tính đến năm 2022, cô đã thiết kế và phát triển khoảng 100 website cho hơn 250 khách hàng với chi phí phải chăng.

Thực tế, vẫn còn vô số những bạn thần đồng đến từ khắp nơi trên thế giới với thành tựu xuất sắc ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Không chỉ năm bạn trẻ được nhắc đến ở trên, bất kỳ bạn nhỏ tài năng nào cũng đều có những câu chuyện riêng truyền cảm hứng thúc đẩy chúng ta phấn đấu, phát triển từng ngày.

Để ước mơ không chỉ là mơ ước

Lập trình là một lĩnh vực vô cùng rộng, bao hàm nhiều đầu việc khác nhau. Theo đó, vị trí làm việc cũng sẽ đa dạng và chia thành nhiều hướng phát triển lâu dài. Chính vì thế, ngay khi bạn cảm thấy hứng thú với ngành này và mong muốn theo đuổi trên con đường sự nghiệp, bạn nên dành thời gian để tìm hiểu kĩ về công việc và lộ trình học tập để có thể lựa chọn hướng đi phù hợp.

Lập trình về cơ bản bao gồm các công việc liên quan đến thiết kế, xây dựng, bảo trì, sửa lỗi và nâng cấp phần mềm máy tính, ứng dụng điện thoại, website,… bằng các ngôn ngữ lập trình khác nhau. Để bắt đầu với ngành lập trình, bạn có thể tham khảo lộ trình như sau để trang bị cho mình hành trang tốt nhất, vững bước đến ngưỡng cửa sự nghiệp.

Xây dựng nền tảng kiến thức lập trình

Tương tự như nhiều ngành nghề khác, trước khi tìm hiểu sâu vào kiến thức chuyên môn và triển khai các dự án thực tiễn, bạn cần tạo cho mình một nền móng kiến thức cơ bản vững chắc. Một số kiến thức cần thiết bạn nên chú trọng vào thời gian đầu tiếp xúc với ngành lập trình bao gồm:

• Biết cách sử dụng một ngôn ngữ lập trình
• Nguyên lý và tư duy lập trình
• Lập trình hướng đối tượng
• Cấu trúc dữ liệu (array, stack, queue, linklist, map,…) và giải thuật cơ bản (tìm kiếm, sắp xếp,…)

Trau dồi kỹ năng tiếng Anh

Hầu hết các công cụ hỗ trợ cho việc học và công việc của bạn sau này đều được phát triển bởi các chuyên gia nước ngoài. Do đó, việc trau dồi thêm vốn tiếng Anh cho bản thân là một điều cần thiết để hiểu được các từ chuyên ngành và tiếp cận tài liệu từ nền tảng kiến thức toàn cầu.

Lựa chọn hướng phát triển phù hợp

Như đã giới thiệu, lập trình bao hàm nhiều lĩnh vực khác nhau. Bạn có thể tìm hiểu và lựa chọn lĩnh vực bản thân cảm thấy yêu thích, nổi trội để phát triển lâu dài về sau.

Ví dụ, nếu bạn đam mê với máy tính, Web Developer hoặc Software Programmer là hai vị trí phù hợp. Với Web Developer, bạn sẽ chịu trách nhiệm làm việc với các website, trong đó chia làm hai mảng chính là Frontend và Backend. Ngược lại, Software Programmer (Lập trình viên phần mềm) tạo ra các phần mềm máy tính.

Tương tự, bạn có thể lựa chọn vị trí Mobile App Developer (Chuyên viên Phát triển ứng dụng di động) nếu bạn yêu thích công việc xây dựng và phát triển các ứng dụng, trò chơi trên điện thoại. Trong thời đại smartphone chiếm lĩnh thị trường bởi tính tiện nghi, nhanh chóng, Mobile App Developer là một lựa chọn đầy triển vọng.

Ngoài ra, bạn có thể theo đuổi công việc chuyên biệt về cơ sở dữ liệu (database) như Data Scientist (Nhà khoa học dữ liệu) chuyên nghiên cứu và phân tích kho dữ liệu hay Database Administrator (quản trị cơ sở dữ liệu) thiên về quản lý, tổ chức, phân tích, bảo mật kho dữ liệu của một tổ chức. Trên thực tế, công nghệ phát triển đi kèm với nhu cầu tuyển dụng tăng cao, vẫn còn nhiều vị trí khác dành cho bạn ngoài những vị trí phổ biến trên.

Song song với việc lựa chọn hướng đi thích hợp, bạn cũng nên nắm chắc cách sử dụng thuần thục và am hiểu về một ngôn ngữ lập trình bạn sẽ sử dụng chính trong công việc của mình. Mỗi nền tảng khác nhau sử dụng ngôn ngữ riêng biệt với nó, như các phần mềm máy tính thường được viết bằng C++ hay ứng dụng trên iPhone được viết bằng Objective-C.

Chú trọng thực hành và không ngừng học hỏi

Đi đôi với kiến thức là việc vận dụng nó vào thực tiễn. Lý thuyết giúp bạn hiểu biết sơ bộ về ngành và thực hành giúp bạn hiểu cách chúng hoạt động, cách xử lý khi có các tình huống bất ngờ xảy ra và hướng giải quyết. Vững kỹ năng chuyên môn là một trong các yếu tố giúp tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng và họ có thể đánh giá năng lực, trình độ của bạn thông qua các sản phẩm đã thực hiện trong quá trình học.

Bất kỳ ngành nghề nào cũng đều đòi hỏi sự vận động không ngừng. Công nghệ phát triển liên tục và xu hướng thị trường theo đó thay đổi, điều bạn cần làm là cập nhật kiến thức của mình phù hợp với thời đại cho dù bạn đang ở vị trí nào đi nữa. Luôn duy trì tâm thế sẵn sàng học hỏi là cách giúp bạn trụ vững vị thế trong xã hội và không bị tụt hậu.

Hy vọng với câu chuyện từ các thần đồng công nghệ trên khắp thế giới, bạn có thể tìm thấy động lực giúp tiếp thêm niềm tin, ý chí và sức mạnh trên chặng đường chinh phục nghề nghiệp mơ ước. Công việc nào cũng đều đòi hỏi nỗ lực và kiên nhẫn, chỉ cần bạn có chí cầu tiến, không ngại thử thách, ắt hẳn sẽ gặt hái được những “quả ngọt” trong cuộc sống.